Elektronski nos

Napredni senzor i sistem obrade podataka korišteni za praćenje kvaliteta vazduha unutar svemirske stanice sada su našli primenu u inovativnom protivapožarnom sistemu Štokholmskog metroa.

Ova tehnika, nazvana “elektronski nos”, razvijena je za ESA 1990-ih kao doprinos ruskom programu Mir radi obezbeđivanja konstantnog nadzora vazduha unutar svemirske stanice Mir.




Sistem je uspešno napravljen i radio je u misijama Mir 1995 godine i 1997 godine, i dokazao je svoju uspešnost ranim otkrivanjem požara na misiji 1997 godine.

Sistem elektronskog nosa se sastoji od tri elementa:
• senzor koji deluje na isti način kao i neuroni unutar ljudskog nosa kao receptori mirisa
• mikroprocesor koji karakteriše mirise na sličan način kao i nos
• softverski sistem za obradu koji radi kao što ljudski mozak interpetira mirise i preduzima određene akcije

Nakon serije testova koji su pokrili sve stadijume vatre, od tinjanja do otvorenog plamena, inženjeri EADS RST Rostok System-Technik koristili su tehnologiju elektronskog nosa da razviju sistem ranog prepoznavanja požara za industrijske aplikacije.

Činiti metroe sigurnije

Zajedno sa Švedskom firmom Fajrflaj (Firefly), sistem je razvijen da otkrije požare u tunelima i podzemnim železničkim stanicama. Nakon intenzivnih testiranja u Štokholmskom podzemlju, serijska produkcija je sada u toku.

Ugovor sa Štokholmskom podzemnom korporacijom, radi opremanja tunela i stanica sa ovim novim sistemom detekcije, pokriće ukupno 56 stanica i 60km tunela.

Do sada, tuneli i stanice većine podzemnih struktura su opremljeni konvencionalnim sistemima otkrivanja požara koji se oslanjaju na detektore dima. Oni su osetljivi na poremećaje u grubim podzemnim uslovima poput vlage i fine prašine, na koje je elektronski nos mnogo manje podložan.

„Tehnologije razvijene za upotrebu u svemiru ne smeju biti sofisticirane i pouzdane, one moraju biti i ekstremno robusne da izdrže ekstremne uslove u svemirskom okruženju i neverovatne vibracije prilikom lansiranja svemirskog broda. One moraju funkcionisati u vakuumu i da su u mogućnosti da se suoče sa temperaturama od ekstremne vrućine do smrzavajuće hladnoće. Može se reći da su ekstremni svemirski uslovi odlični za testiranje inovativnih solucija koje se mogu primenjivati bilo gde drugde,“ kaže Frenk M. Salcgeber (Frank M. Salzgeber), glavnokomandujući u ESA programu.


Izvor