Skakačko koljeno je najčešća povreda kod sportista

Skakačko koljeno karakteriziraju patološke promjene u tetivi prednjeg bedrenog mišića i njenom hvatištu za čašicu, zatim u patelarnoj vezi i to najčešće u području donjeg dijela čašice, odnosno njenog vrha.

U literaturi se navode i drugi nazivi za ovaj sindrom koji spada u sindrome prenaprezanja, kao što su patelarni tendinitis, entezitis apicis patele i dr. Međutim, najčešće se primjenjuje naziv skakačko koljeno, s obzirom na to da je najučestaliji kod sportista (odbojkaši, košarkaši, skok uvis i udalj, kod klizača, hokejaša...)

Pet stadija bolesti

Skakačko koljeno je najčešća ozljeda koljenog zgloba i pojavljuje se češće nego ozljede meniska ili prednjeg križnog ligamenta. Bol je njegov osnovni simptom i može se javiti na gornjem dijelu čašice, na donjem dijelu, kao i hvatištu ligamenta na potkoljenu kost. Ipak, najčešće (u 80 posto slučajeva) javlja se na donjem rubu čašice.

Prema javljanju i trajanju bolova u odnosu na fizičku (sportsku) aktivnost, postoje i podjele na stadije uznapredovalosti sindroma skakačkog koljena. Tako u prvom stadiju bolovi su prisutni samo nakon napora (treninga ili takmičenja), a nestaju nakon kraćeg perioda potpunog odmora.

U drugom stadiju bol je prisutan na početku i nakon aktivnosti, u trećem na početku, za vrijeme i nakon aktivnosti, a u četvrtom stadiju bol je uvijek prisutan i bolesnik je nesposoban za sport. Pod petim stadijem se smatra stanje kada je
došlo do rupture (puknuća) tetive kvadricepsa ili patelarne veze.

U dijagnostici skakačkog koljena najvažniji je klinički pregled i ultrazvučna dijagnostika. Liječenje ovog sindroma
u pravilu se obavlja konzervativno, ali u tvrdokornim slučajevima dolazi u obzir i hirurško. Treba ga započeti u što ranijem stadiju, a što je često nemoguće jer se bolesnici javljaju najčešće kad već imaju ozbiljne funkcionalne smetnje, od nemogućnosti bavljenja sportom do bolova npr. prilikom vožnje automobila.

Najvažniji postupak u liječenju je prekid sportske aktivnosti kroz određeno vrijeme, te primjena određenih procedura fizikalne terapije. U početnom stadiju primjenjuje se krioterapija (led, hladni oblozi), zatim vježbe za jačanje i istezanje ekstenzornih mišića (koji ispružaju koljeno).

Obavezne vježbe

Izvode se vježbe koje se stalno ponavljaju i s malim opterećenjem. Tokom rehabilitacije primjenjuju se i proprioceptivne vježbe na balans platformi, koje uključuju interakciju nervnog sistema, zglobnih receptora, mišića, tetiva i ligamenata. Od elektroterapije primjenjuju se laseroterapija, sonoforeza, dijadinamske struje i dr.

Lokalna primjena kortikosteroida s anestetikom izbjegava se zbog bojazni od provociranja rupture patelarnog ligamenta. Ako konzervativno liječenje ne dovede do uspjeha, može se poduzeti hirurško liječenje koje se sastoji npr. u odstranjenju promijenjenog tkiva na koštano-tetivnoj granici vrška patele.